Vorige week kreeg ik een vraag van een klant. Hij draagt een varifocale bril en ik heb hem aangeraden om twee enkelvoudige brillen te gebruiken. Eentje voor veraf en eentje voor dichtbij. Zonder prisma’s, zonder cilinders, zonder poespas. Gewoon kijken met welke sterkte hij goed uit de voeten kon.
Tot zijn verbazing ontdekte hij dat een oude bril, die minder sterk was dan zijn huidige bril, ineens weer prima voldeed. Hij kon dus terug van een sterkere bril naar een zwakkere die hij nog in de la had liggen. Nieuwsgierig liet hij die bril doormeten bij de opticien. En ja hoor, die had natuurlijk zijn mening klaar.
Waar ik zeg: als je met een zwakkere bril goed kunt zien, dan zijn je ogen dus beter, zei de opticien dat dit niet per se zo is. Sterker nog, hij raadde enkelvoudige brillen af en vond dat er cilinders nodig waren, anders zou mijn klant ‘niet goed kunnen zien.
En dan zegt mijn klant vervolgens tegen mij: de opticien zegt dit en wat vind jij daarvan?
De stem van de opticien
Het is een vraag die ik vaak krijg. Mijn Engelse collega’s grapten ooit dat dit ‘very Dutch’ is. Want vrijwel al mijn klanten stappen tóch nog even naar de opticien om daar te checken wat die ervan vindt. En helaas tref ik tot nu toe alleen opticiens die zeggen: nee, dat kan niet. En zij adviseren meteen een sterkere bril of in ieder geval weer een bril waarmee je volgens hun normen ‘perfect’ kunt zien.
Ik herken het zelf ook. Een jaar geleden deed ik een behandeling bij een opticien (oefeningen met lichtjes). Al bij de eerste sessie begon de vrouw die me begeleidde over een bril. Ik zei meteen dat ik het daar niet over wilde hebben. En ze hield zich een aantal lessen stil, maar aan het eind begon ze er weer over. ‘Dan zie je beter, meer details, het geeft je ogen rust.’ Nee, dank je. Ik wíl geen bril.
Wat scherper zien echt betekent
Want ik weet dat een opticien je zicht kan optrekken naar 100 of zelfs 150 procent. Daar heb ik eerder een blog over geschreven. Maar dat is geen natuurlijk zien. Ja, je ziet scherper en meer details. En je kan ook een heleboel dingen, op verschillende afstanden, tegelijk ‘scherp’ zien.
Maar ik zag géén diepte. Geen 3D, wat nu juist zo magisch is om te ervaren. En de kleuren… die zijn nu (zonder bril) pas echt levendig. Ik heb het vaak over hysterisch geel, hysterisch rood, hysterisch roze. Omdat kleuren tegenwoordig van mijn netvlies spatten. Dat komt doordat mijn ogen weer zichzelf mogen zijn.
Wat Bates zei over brillen
Als iemand mij vraagt: wat vind je ervan dat de opticien zegt dat je een bril nodig hebt en prisma’s en cilinders? En wat ik er van vindt als de opticien zegt dat als je een bril voor veraf en dichtbij hebt dat je dan beter geen enkelvoudige glazen kiest? Dan zeg ik eerlijk: kies. Kies of je met de Bates-methode wilt werken, of met de opticien.
De opticien gelooft in brillen en in je zicht maximaal maken. Maximaal volgens hun ideeën. En daar ben ik zelf 40 jaar van mijn leven perfect tevreden mee geweest. Ik hoor je denken: als je perfect tevreden was, waarom ben je dan gestopt met brillen dragen? Daarover vertel ik hier.
(Oogarts) dokter Bates geloofde iets heel anders. Sterker nog: hij pakte in zijn begintijd letterlijk brillen van de neuzen van zijn klanten af en maakte de brillen kapot. Later nuanceerde hij dat. Hij zei: als je zonder bril meer spanning voelt, draag er dan een, maar dan zo zwak mogelijk. Geen extra fratsen, neem dan een zo kaal mogelijke bril. En als het zonder stress en spanning kan, draag dan liefst geen bril.
Ik heb zelf gekozen om mijn multifocale bril weg te doen en alleen dichtbij te corrigeren. Dat was nodig omdat ik wilde blijven werken en ik werk achter de computer.
Ondanks dat ik veraf ook slecht zag, heb ik daar geen bril voor aangeschaft. Dat betekende dat ik voor veraf een tijd in de mist heb geleefd.
Voor dichtbij kocht ik enkelvoudige brillen bij het Kruidvat. Alle sterktes die ze verkopen. En daarmee ben ik langzaam gaan afbouwen. En ja, dan ga je lijnrecht in tegen het advies van de opticien.
Het lastige dilemma, want de opticien zegt
In gaan tegen wat de opticien zegt is ook moeilijk. Want er bestaan uiteraard ernstige en acute oogziektes en aandoeningen, en daar moet je wél snel bij zijn. Dan wíl je dat iemand ‘in een witte jas’ meekijkt. Je weet nooit of en wanneer je met acute oogaandoeningen te maken zou kunnen krijgen. Dus het is spannend om tegen een advies van een opticien, optometrist of oogarts in te gaan.
En tegelijk zeg ik: het heeft geen zin om de Bates-methode te proberen, aan de slag te gaan om je ogen te leren ontspannen, en jezelf vervolgens te laten overhalen door een opticien die roept dat het onzin is. Dan kom je geen stap verder.
Ik hoorde ooit een mooie zin:
I accept your diagnosis, but I don’t accept your prognosis.
Je mag aannemen wat er gemeten is. Maar jij bepaalt wat je ermee doet.
Ervaringen uit Engeland
Ik volg nu schaduwlessen bij mijn Bates-leraren in Engeland. Bij schaduwlessen kijk je mee hoe zij lesgeven aan een klant. En soms zijn er bijzondere klanten. Zoals nu, we geven les aan een directeur van grote brillenketen in Engeland. Hij heeft sinds kort zelf een bril en hij wordt er gek van. Terwijl zijn bril een nog relatief lichte sterkte heeft. Hij zei: hoe heb ik dit al die jaren mensen kunnen voorschrijven? Inmiddels volgt hij onze begeleiding en hij vindt het fantastisch.
Een van de mensen die bij onze schaduwlessen aanwezig is, is een optometrist die óók Batesleraar is. Zij schrijft vier en een halve dag in de week brillen voor, want er moet wel brood op de plank komen. Maar ze probeert altijd de zwakst mogelijke glazen voor te schrijven. En 1 middag per week geeft ze Bates-lessen.
Er zijn dus reguliere oogprofessionals die open staan voor wat wij doen. Bates-leraren zijn echt niet alleen leken. Oogprofessionals en leken kunnen samengaan. Alleen heb ik dat in Nederland helaas nog niet gevonden.
Waar het echt om draait
De kern is en blijft: durf jij te vertrouwen op wat jij zelf ziet? Of moet iemand in een witte jas jou vertellen of je goed ziet?
Wil je met mij werken, dan kies je voor de weg van Bates. Een weg waarin je ogen weer zichzelf mogen zijn. Waar het zomaar zou kunnen dat kleuren weer gaan knallen. Waar 3D/diepte zien weer terug zou kunnen komen (als je net als ik dat kwijtgeraakt ben tijdens het dragen van een bril). En het zou zomaar kunnen dat je ontdekt dat je veel minder brilsterkte nodig hebt dan je ooit dacht. Of dat je, net als ik, (bijna) volledig zonder bril bent.
Wat wel belangrijk is is dat je kiest. Want als je dat niet doet, ga je jezelf gek maken. De een zegt dit, de ander zegt dat en wie ga je volgen? Je schiet heen en weer, misschien zie je (letterlijk en figuurlijk) ook nog geen verbetering en ga je twijfelen. Toch maar weer de ander kiezen dan?
Dit lijkt me een zeer vermoeiende weg en ik ben blij dat ik al heel vroeg een stop-bord heb gezet op de weg van de opticien. Terwijl ik hem/haar ook nodig had, toen ik mijn eerste minder sterke bril kocht.
Dus, the milion dollar question: Durf je te kiezen voor wat jij zelf ziet? Opticiens en oogartsen doen veel waardevol werk, daar ben ik de eerste om dat te erkennen. Maar laat hun mening je niet tegenhouden als je voelt dat er ook een andere weg mogelijk is. En als je die weg kiest, volg ‘m dan ook.
In mijn online training ‘Weer Zien Zonder Bril’ leg ik stap voor stap uit wat de Bates-weg is en wat je kunt doen om op een natuurlijke manier weer met je eigen ogen te zien.
Ik zie je!
Liesbeth